W dniach 19–22 czerwca 2025 roku niewielka miejscowość Zakłodzie przemieniła się w prawdziwe muzyczne serce Roztocza. Za nami wyjątkowa edycja festiwalu ROZTRĄB, która przyciągnęła setki uczestników z całej Polski – miłośników muzyki tradycyjnej, orkiestr dętych, lokalnych zwyczajów, a także mieszkańców naszej gminy i turystów z różnych zakątków kraju. Festiwal ROZTRĄB to nie tylko muzyczne święto – to żywa opowieść o dziedzictwie Roztocza, przekazywana z pokolenia na pokolenie. Odbywał się on na szlaku starodawnych orkiestr i muzyki regionu, a jego głównym celem było ożywienie dawnych form muzykowania, wzmocnienie więzi międzypokoleniowych oraz integracja społeczności lokalnych wokół wspólnego dobra, jakim jest kultura ludowa. Każdy dzień festiwalu wypełniony był warsztatami, spotkaniami, koncertami i potańcówkami – czyli wszystkim tym, co sprawia, że tradycja żyje i inspiruje. Wydarzenie rozpoczęło się w czwartek 19 czerwca, od otwarcia wystawy w sadzie oraz rozmowy z wybitnym muzykiem i animatorem kultury – Jackiem Hałasem. Wieczorem odbyła się pierwsza potańcówka z udziałem Kapeli Hałasów oraz gości, którzy spontanicznie dołączyli do otwartej sceny. Piątek był dniem intensywnych działań warsztatowych i muzycznych. Od samego rana odbywały się zgromadzenia orkiestr, a także spotkania śpiewacze z mieszkańcami, podczas których starsi uczestnicy dzielili się pieśniami przekazywanymi w swoich rodzinach od pokoleń. Po południu miejsce miały również zgromadzenia skrzypcowo-bębenkowe oraz warsztaty tańca tradycyjnego, które przyciągnęły wielu chętnych, chcących nauczyć się kroków oberka, polki czy chodzonego. Wieczorem na uczestników czekało kino festiwalowe, a dzień zakończył się potańcówką z udziałem Kapeli Katarzyny Zedel, Kapeli Zwieże i WLOD – zespołów, które porwały do tańca niemal wszystkich zgromadzonych. Sobota dostarczyła niezapomnianych emocji, szczególnie za sprawą wyjątkowej inicjatywy – orkiestrowej fury po okolicy. Pod przewodnictwem Brygady RR – Rowerowa Radecznica, muzyczna kawalkada wyruszyła spod remizy OSP w Zakłodziu, przejeżdżając przez malownicze miejscowości: Sąsiadkę, Mokrelipie, Radecznicę, Zaporze i Gaj Gruszczański. W tych ostatnich dwóch wsiach na uczestników czekały wyjątkowe, lokalne poczęstunki przygotowane przez Koła Gospodyń Wiejskich w Zaporzu i Gaju Gruszczańskim. Tego dnia nie zabrakło również kolejnych warsztatów tanecznych i śpiewaczych, a wieczór – zgodnie z tradycją festiwalu – zakończył się potańcówką z udziałem Orkiestry Dętej Zaburze, Kapeli Butrynów i Wędrownej Orkiestry Gimplów. Dźwięki muzyki niosły się po okolicy do późnych godzin nocnych. Niedziela była kulminacją całego festiwalu. Dzień rozpoczęło uroczyste zgromadzenie orkiestr, które symbolicznie domknęło muzyczną wędrówkę po Roztoczu. Następnie uczestnicy wzięli udział w sobótkowym spacerze zielarskim – spotkaniu z naturą i lokalną wiedzą zielarską, która od wieków towarzyszyła mieszkańcom regionu. Festiwal zakończył się wielką taneczną finałową potańcówką – Tanecznym Przeglądem Orkiestr Dętych, który zgromadził wszystkich uczestników do wspólnej zabawy. Organizatorem festiwalu była Fundacja Piszczałka, która od lat z pasją i zaangażowaniem działa na rzecz zachowania i promocji dziedzictwa kulturowego Roztocza. Dzięki wsparciu instytucji, partnerów, wolontariuszy oraz mieszkańców, możliwe było stworzenie wydarzenia na tak wysokim poziomie.
